YABANCILARIN YATIRIM YOLU İLE VATANDAŞLIK KAZANMASI
ÇALIŞMA İZNİ ve İKAMET İZNİ HAKKINDA MÜTALAA
Mütalaamız Yabancılar Hukuku’na ilişkin üç değişik ancak birbirleriyle bağlantılı konularda olup üç ana başlık altında hazırlanmıştır.
Birinci Bölüm : Yabancıların yatırım yolu ile vatandaşlık kazanması
İkinci Bölüm : Yabancıların çalışma izinleri
Üçüncü Bölüm : Yabancıların ikamet izinleri
Mütalaamızın birinci bölümü; 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu, Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına ilişkin Yönetmelik, Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (Cumhurbaşkanlığı Karar Sayısı: 106), Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik, Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Kapsamında Sabit Sermaye Yatırımlarına ilişkin Uygulama Usul ve Esasları, Türkiye'de Sahibi veya Ortağı Olduğu İşyerlerinde En Az 50 Kişilik İstihdam Oluşturan Yabancıların 5901 Sayılı Kanun'un 12. Maddesi Kapsamında İstisnai Olarak Türk Vatandaşlığını Kazanabilmelerine İlişkin Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Usul ve Esasları, Devlet Borçlanma Araçlarına Yatırım Yapan Yabancının Türk Vatandaşlığına Başvurabilmesine Yönelik Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca Belirlenen Usul ve Esaslar, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Gayrimenkul Yatırım Fonu veya Girişim Sermayesi Yatırım Fonu Katılma Paylarına Yatırım Yapmak Suretiyle Vatandaşlık veya Uzun Dönemli İkamet İzni Başvurusunda Bulunacak Yabancıların Uygunluk Belgesi Almak için Kurulumuza Yapacakları Başvurularda Uygulanacak Usul ve Esaslar, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Tapu Dairesi Başkanlığı’nın 3065 sayılı Kanun 13/i Maddesi Uygulaması Hk. Yazısı ve Türk Vatandaşlığının Uygulanmasına İlişkin Kılavuzu, Bankacılık Düzenleme ve Deneteleme Kurulu (BDDK)’nun açıklamaları çerçevesinde hazırlanmıştır.
Mütalaamızın ikinci bölümü; 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu, 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu, 4857 sayılı İş Kanunu, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu, 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun, 6308 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun, 6343 sayılı Veteriner Hekimleri Birliği ile Odalarının Teşekkül Tarzına ve Göreceği İşlere Dair Kanun, 2219 sayılı Hususî Hastaneler Kanunu, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu, 1512 Noterlik Kanunu, 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun, 815 sayılı Kabotaj Kanunu, 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 6326 sayılı Turist Rehberliği Meslek Kanunu, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu, 492 sayılı Harçlar Kanunu, Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliği, Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu Personel İstihdamı Hakkında Yönetmelik, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik, Serbest Bölgelerde Çalışacak Yabancıların Çalışma İzinlerine Dair Yönetmelik, Serbest Bölgeler Uygulama Yönetmeliği, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik, Serbest Bölgelerde Yabancı Uyruklu Personele Verilecek Çalışma İzinlerine İlişkin Usul ve Esaslar çerçevesinde hazırlanmıştır.
Mütalaamızın üçüncü bölümü; 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik çerçevesinde hazırlanmıştır.
BİRİNCİ BÖLÜM
YABANCILARIN YATIRIM YOLU İLE VATANDAŞLIK KAZANMASI
1- Hangi yabancılar yatırım yolu ile Türk Vatandaşlığını kazanabilir ve müracaatında bulunabilir?
5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun (TVK) istisnai haller kapsamında Türk vatandaşlığının kazanılmasını düzenleyen 12. maddesinin birinci fıkrasına yapılan eklemeyle, 04.04.2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun (YUKK) 31. maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca ikamet izni alanlar ile Turkuaz Kart sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğunun istisnai haller kapsamında Türk vatandaşlığını kazanabileceği kabul edilmiştir.
5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 12. Maddesinin b fıkrasına göre;4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca ikamet izni alanlar ile Turkuaz Kart sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu, Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla Cumhurbaşkanı kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilirler.
5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu
MADDE 12 – (1) Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla Cumhurbaşkanı kararı ile aşağıda belirtilen yabancılar Türk vatandaşlığını kazanabilirler.
b) (Ek: 28/7/2016-6735/27 md.) 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca ikamet izni alanlar ile Turkuaz Kart sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu.
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu
Kısa dönem ikamet izni
MADDE 31 – (1) Aşağıda belirtilen yabancılara kısa dönem ikamet izni verilebilir:
j) (Ek: 28/7/2016-6735/27 md.) Türkiye’de çalışmayan ancak Cumhurbaşkanınca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu
Uluslararası işgücü politikası doğrultusunda; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi ile Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu önerileri ve Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre başvurusu uygun görülen yabancılara Turkuaz Kart verilir.
2- Türk Vatandaşlığını kazanma başvurusu hangi kuruma yapılmalıdır?
Türk Vatandaşlığının kazanılmasında başvurular yurt içinde yerleşim yerinin bulunduğu valiliğe (il nüfus ve vatandaşlık müdürlüğü), yurt dışında ise dış temsilciliklere bizzat veya